Doğa tüm renklerini biz insanların hizmetine sunmuştur. Buna yaparken de çok bonkörce davranmakta, insanlardan sadece kendisine saygı beklemektedir. Mavi ve mor renkli ürünlerde fenolikler, flavonoidler, polifenoller, antosiyaninler ve C vitamini bulunmaktadır.
Peki mavi-mor renkli sebze, meyve ve bitkiler hangileridir?
Sebzelerden; pancar, patlıcan ve mor renkli karahindibayı sayabiliriz.
Meyvelerde de; böğürtlen, yabanmersini, kiraz, kızılcık, frenküzümü, siyah üzüm, nar, kuru siyah erik, ahududu, kırmızı elma, çilek bu sınıfa girmektedir. Bitki grubunda ise kırmızı renkli sebze ve meyvelerin suyunu sayabiliriz. Aynı şekilde baharatlardan tüm yeşil yapraklı otlar, nane, zencefil, köri, tarçın, kaküle, yenibahar bu renkler içerisindedir. Bu renkli ürünler sert, soğuk ve kötü şartlara dayanıklı bitkilerden oluşur. Ve bir çok bitkide bulunan antioksidanlara göre daha fazladır. Mavi ve mor ürünler içerisinde yer alan antioksidanlardan resveratrol bilinen en önemli maddedir.
Mavi ve mor renkli yiyeceklerin 7 faydası
1 – Unutkanlığı ve yaşlılığı önlerler
2 – Detoks etkisi yaparlar
3 – Beyin aktivitesini güçlendirirler
4 – Kalp sağlığını korurlar
5 – Obeziteyi engellerler
6 – Kanseri önlerler
7 – Bağışıklık sistemini güçlendirirler
Resveratrol nedir?
Bitkiler, resveratrolü doğal koşullar tarafından stres altına girdikleri zaman üretirler. Bu madde en çok siyah üzümün kabuğunda bulunur. Siyah üzümün aşırı soğuk ve sıcağa, mantar enfeksiyonlarına ya da kanser yapıcı diğer faktörlere karşı ürettiği bir maddedir. Güneşle, soğukla, virüs ve mantarlarla mücadele ederek büyüyen üzümlerin kabuk, yaprak ve gövdelerinde yüksek oranda resveratrol bulunur.
Resveratrol, serbest radikallere karşı mücadele eden sistemleri harekete geçirerek vücudu korur. Kanser hücrelerinin çoğalmasını tetikleyen metabolik olayları engeller.
Mavi ve mor bitkilerde bulunan resveratrol antioksidanı sirtuin adı verilen, yaşlanmayı yavaşlatan enzimi aktive ederi.
Sirtuin enzimi (protein) ne işe yarar?
Yaşlanma etkilerini geciktirdiği, Alzheimer hastalığına yakalanma oranını düşürdüğü söylenen sirtuin enzimi, (SIRT) ailesi genleri içerisinde yer alır. İnsan metabolizması, yaşlanma, kanser ve nörodejenerasyon gibi birçok olayla ilişkisi nedeniyle ileri tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde söz konusu SIRT genlerinin her geçen gün daha da önem kazanacağı düşünülüyor.
Fenolikler
Bitki veya meyvelerin kendine has renk ve tat, koku gibi özelliklerinin belirlenmesinde rol alan, asıl amacı bitkiye korumak olan maddelerdir. Fenolik bileşikler 2 kısma ayrılır. Fenolik asitler ve fenolik maddelerdir.
Flavonoidler
6000’den fazla besin maddesini içerirler. En belirgin özelliği antioksidan ve iltihap karşıtı etkisi olan bu besin maddeleri ayrıca sebze ve meyvelere parlak ve canlı renklerini vermeleri ile de bilinirler. Yüksek antioksidan etkisi dolayısı ile kanser ve kalp hastalıklarına karşı en etkili koruyucu olarak kabul edilirler.
Polifenoller
Polifenoller antioksidan olarak insan vücudundaki çeşitli nedenlerle oluşmuş serbest radikalleri temizleme kabiliyetine sahiptirler. Polifenoller her molekülde birden fazla fenol grubunun bulunduğu bileşiklerdir. Genelde bitkilerde bulunur ve bitkilerin renklenmelerinden, örneğin sonbahardaki yaprak renklerinden sorumludurlar.
Antosiyaninler
Antosiyaninler; meyve, sebze, çiçekler, yaprak, kök ve diğer bitki depolama organlarında bulunan kendine özgü pembe kırmızı, mor ve maviye kadar geniş bir aralıktaki renkleri veren, suda çözünebilir nitelikteki doğal renk maddeleridir. Antosiyaninler bitkilerdeki suda çözünen pigmentlerin en geniş grubudur.